← Ana Sayfaya Dön
🔍 Kekemeliğin Nedenleri
Kekemeliğin tek bir nedeni yoktur. Genellikle birden fazla faktör bir araya geldiğinde ortaya çıkar:
- 🔹 Genetik Faktörler: Kekemelik, aile geçmişinde varsa görülme olasılığı artar.
- 🔹 Nörolojik Farklılıklar: Konuşmayı yöneten beyin bölgeleri arasındaki bilgi aktarımında farklılıklar olabilir.
- 🔹 Motor Konuşma Zorlukları: Dil, dudak ve çene kaslarının uyumlu hareket edememesi konuşma akıcılığını bozabilir.
- 🔹 Psikososyal Etkenler: Stres, kaygı, ani korkular veya çevresel baskılar kekemeliği artırabilir.
- 🔹 Dil Gelişimi Dönemi: 2–5 yaş arasında dilin hızla geliştiği dönemde ortaya çıkan geçici akıcılık bozuklukları, bazı çocuklarda kalıcı hale gelebilir.
🗣️ Kekemeliğin Belirtileri
Kekemelik belirtileri her çocukta farklı olabilir, ancak genellikle aşağıdaki durumlar gözlemlenir:
- ✅ Ses veya hece tekrarları: “b-b-ben”, “a-a-anne” gibi.
- ✅ Ses uzatmaları: “sssabah”, “fffare” gibi seslerin uzatılması.
- ✅ Duraksamalar: Söylemek istediği kelimenin başında tıkanma veya sesin çıkmaması.
- ✅ Yüz / vücut gerilimi: Konuşurken göz kırpma, nefes tutma, baş sallama gibi çaba belirtileri.
- ✅ Konuşmaktan kaçınma: Bazı kelimeleri bilerek söylememek, konuşma ortamlarından kaçınmak.
- ✅ Heyecanla artma: Yorgunluk, stres veya hızlı konuşma sırasında kekemeliğin belirginleşmesi.
👨👩👧👦 Aileler Ne Zaman Şüphelenmeli?
- Kekemelik 6 aydan uzun süredir devam ediyorsa,
- Çocuk konuşurken zorlanıyor veya çaba harcıyorsa,
- Yüz ifadesinde gerginlik, nefes tutma veya kasılmalar gözleniyorsa,
- Çocuk konuşmaktan kaçınıyorsa,
- Ailede kekemelik öyküsü varsa,
🧩 Kekemelik Terapisi
Tedavi süreci çocuğun yaşına, kekemeliğin şiddetine ve bireysel ihtiyaçlara göre planlanır. Uygulanan temel yöntemlerden bazıları şunlardır:
- 🟢 Akıcılık Şekillendirme (Fluency Shaping): Çocuğa yavaş, ritmik ve nefes kontrollü konuşma biçimleri öğretilir.
- 🟢 Kekemeliği Değiştirme (Stuttering Modification): Kekemelik anlarında gerilimi azaltmaya ve konuşmaya devam etmeye odaklanılır.
- 🟢 Oyun Temelli Müdahale: Küçük yaş gruplarında kekemelik çalışmaları oyunlar aracılığıyla doğal ortamda yürütülür.
- 🟢 Ebeveyn Eğitimi: Terapist, ailenin evde uygulayabileceği destekleyici iletişim yöntemlerini öğretir.
🌱 Aileler İçin Öneriler
- Sabırlı olun: Çocuğunuzu acele ettirmeyin, konuşmasını tamamlamasına izin verin.
- Sözünü kesmeyin: Göz teması kurarak onu aktif şekilde dinleyin.
- Yavaş konuşun: Siz de sakin, net ve yavaş konuşarak model olun.
- Eleştirmeyin: “Yavaş konuş!”, “Düzgün söyle!” gibi uyarılardan kaçının.
- Konuşma baskısını azaltın: Çocuğun zorlandığı ortamlarda konuşması için ısrar etmeyin.
- Rahat ortamlar oluşturun: Sohbetleri oyunlar, hikâyeler veya resimler aracılığıyla destekleyin.
- Duygusal destek verin: Kekemelik çocuğun özgüvenini etkileyebilir; onu yargılamadan, kabul ederek dinleyin.
🔔 Sonuç
Kekemelik, erken fark edildiğinde ve doğru yaklaşımlar uygulandığında büyük ölçüde kontrol altına alınabilen bir durumdur.
Her çocuğun konuşma gelişimi farklıdır; önemli olan, çocuğun kendini güvende hissettiği, acele ettirilmediği bir ortamda iletişimini sürdürmesidir.
Unutmayın:
Kekemelik bir engel değil, destekle aşılabilecek bir süreçtir.
Erken müdahale, çocuğun özgüveni ve iletişim becerileri açısından fark yaratır.